hem plastik hem fantastik

“Ben sizin yaşınızdayken Pluton bir gezegendi” demek için biraz daha zamanımız var, ama “Vay be, ne yıldın sen 1982...” demenin birileri için tam zamanı şimdi. Neden? Çünkü o yıl, Kara Şimşek milyonları ekran başına kilitledi. Sony, ilk kompakt disk player’ı piyasaya sürdü. Michael Jackson’ın “Thriller” albümü eğlence sektörünün en çok satan albümü olarak yayınlandı. Commodore 64 üretilerek 595 Amerikan Doları üzerinden satışa sunuldu ve dokuz gezegenin hepsi güneşin aynı tarafında hizaya geldi. En önemlisi olmasa da konumuz açısından en bağlayıcı olanı, Lomo Kompakt Automat Sovyet Rusya tarafından üretime geçirilerek günümüzün Lomography topluluğunun kurulmasına ön ayak oldu.


Dünyanın her bir köşesinden çılgınca yükselen “Anne, bana Lomo al!” çığlıklarına biz de daha fazla sessiz kalamadık ve Lomopraphy’nin kısa tarihine bir göz attık. Yıl 1992. Matthias Fiegl ve Wolfgang Stranzinger adlı Viyanalı iki Pazarlama öğrencisi gezi amaçlı gittikleri Çekoslovakya’da yanlarına fotoğraf makinası almadıklarını fark ederler. Kendilerine ucuz bir kamera ararlarken gözleri tezgah üzerindeki plastik, 35 mm Lomo Kompakt Automat’a takılır ve gözlerinde dolar işareti beliriverir. İşte Lomography hareketinin bugün 500 bin üyeye ulaşan serüveni böylece başlar.


Sovyet Lomo’nun yanına bu sefer Hong Kong’ta üretilen Çinli kardeşi Holga ile Fisheye, ActionSampler, Frogeye, Oktomat, SuperSampler, ColourSplash ve Diana gibi modeller katılarak Lomography ailesi giderek genişledi.. İsmi “çok parlak” anlamındaki “Ho Gwong” kelimesinden gelen Holga, Avrupa pazarında kısa zamanda büyük ilgi gördü. Lensleri bile plastikten yapılan Holga, profesyonellikten zerre nasibini almamış bir oyuncak kamera olarak tanımlanıyor. Ama Holga’yla şipşakçılık oynayan onbinlerce insanın yüzbinlerce fotoğrafı gösteriyor ki sonuçlar oldukça profesyonel. Elbetteki çok güzel fotoğraflar yakalamak kullanıcının becerisine ve keşfetme gücüne kalmış.


Lomo kameralarla çekilen fotoğrafların en göze çarpan özelliği ise, kesinlikle göze çarpması! Fazlaca patlamış renkler, çok yakın çekimler, kimi zaman bulanık ve vintage havası veren solmalar ve kutsanan kazalar Lomo tekniğinin parçaları olarak kabul edilebilir. Lomography, kullanıcılarını istedikleri kadar dikkatsiz olmaya ve gelişi güzel çekim yapmaya teşvik eder. Bir zamanların fotoğrafçılık literatürüne geçmiş “Kodak anı” konsepti, Lomography’de “Düşünme, sadece çek!” mottosuyla karşılık bulur. Anlaşılacağı üzere aslında Lomography’nin hiçbir tekniği yoktur. Olanları da biz uydurduk!


Çok hafif olan Lomo kameraların en büyük güzelliği her anımıza eşlik edebilmesi. Mekanizması çok basit ama anlaşılması çok güç olan Lomo’lara oyuncak fotoğraf makinası demek haksızlık olur. Çünkü Lomo bize dünyanın aslında nasıl bir yer olması gerektiğini gösteren bir mucize kutusudur. Bir Lomo kameranız varsa en beklenmeyen sonucu beklemeyi öğrenirsiniz. Çünkü kendisi sürprizlerle doludur.


Moskova, New York, Tokyo, Berlin, Viyana, Havana, Köln ve Madrid gibi şehirler başta olmak üzere 35 ülkede şubeler açan, sergiler ve partiler düzenleyen Lomography’nin hayran kitlesi arasında Brian Eno, Moby ve David Byrne gibi isimler de yer alıyor. Peki bu çılgınlık nereye gidiyor? Lomo Dünya Arşivi projesine... Dünyanın en büyük fotoğraf arşivlerinden birisi olmaya aday olan bu projede yüzbinlerce Lomo takipçisinin fotoğrafları yer alıyor.


Peki neden dünyanın birçok köşesinde bu kadar insan delirmiş gibi, aynı anda elinde bir Lomo fotoğraf çekiyor? Belki bunun nedeni herhangi bir profesyonellik gerektirmemesi ve eline alan herkesi eğlendirmesi ya da şeker gibi yenmek istenmesindedir.




Lomo’nun Kısa Tarihçesi:


1982: Lomo Kompakt Automat, Rusya’da; Holga ise Hong Kong’ta üretilmeye başlandı.


1992: İki uyanık Viyanalı üniversite öğrencisi, Prag’ta Lomo’yu keşfetti ve üye sayısı 500 bini geçen Uluslararası Lomography Topluluğu’nu kurdu.


1994: İlk uluslararası Lomo sergisi New York ve Moskova’da eş zamanlı olarak düzenlendi.


1995: İlk olarak Berlin’de kurulan Lomography elçilikleri dünyanın her bir köşesine yayıldı. Günümüzde sayıları 60’a ulaştı.


1997: Lomography, lomography.com adresiyle online topluluk haline geldi. Topluluk, aynı yıl ilk Lomo film projesi Lomo TV’yi yayına soktu.


1997: İlk Lomo Dünya Kongresi, Madrid’de düzenlendi.


1999: ActionSampler Dünya Şampiyonası düzenlendi.


2000: Lomo Olimpiyatları düzenlendi.


2001: Lomography, ilk mağazasını Viyana’da açtı.


Kaynak: http://www.monomundo.com/
Fisheye fotoğraflar: Saygın Olgu Ünal